طرحواره

طرحواره:باورهای عمیق، فراگیر و مقاوم در برابر تغییر

به این توجه کرده‌اید که هر یک از انسان‌ها دارای یک الگوی ثابتی هستند و اغلب اوقات، تحت تأثیر آن الگو فکر، احساس و رفتار می‌کنند و اگر کسی از آن‌ها بخواهد که خلاف باور تثبیت شده‌ی خود عمل کنند، به شدت موضع می‌گیرند و مقاومت می‌کنند؟ در روانشناسی به این الگوی ثابت که رابطه…

مقاومت در روان‌درمانی

مقاومت در روان‌درمانی: عدم تمایل ناهشیار برای تغییر در طی فرایند درمان

 احتمالاً در مکالمات روزمره خود به واژه مقاومت برخورد کرده‌اید. فلان فرد یا فلان چیز مقاومت بالایی دارد. مثلاً وقتی در زبان عامیانه می‌گوییم شخصیت مقاومی است، منظورمان این است که سرسختی بالایی دارد. یا وقتی می‌گوییم ملتی در برابر ملت دیگر مقاومت کرده است، منظورمان این است که آن ملت، اجازه نفوذ دیگران به…

انتقال و انتقال متقابل

انتقال و انتقال متقابل: دو مفهوم مهم در فرایند روان‌د‌رمانی

احتمالاً برای همه‌ی ما پیش آمده که در ارتباط با فردی جدید، او را همانند فرد مهم دیگری در گذشته‌مان می‌دانیم. بنابراین همان احساساتی که نسبت به فرد قبلی داشته‌ایم را نسبت به فرد فعلی نیز نشان می‌دهیم. اما این اتفاق همیشه به صورت هشیارانه اتفاق نمی‌افتد. بلکه اغلب اوقات ممکن است به صورت ناخودآگاه…

خودشیفتگی وخیم

خودشیفتگی وخیم : اختلالی میان شخصیت خودشیفته و ضد اجتماعی در دیدگاه کرنبرگ

در دسته بندی اختلالات شخصیت از دیدگاه روانپزشکی، شخصیت خودشیفته در کنار شخصیت‌های مرزی، ضداجتماعی و نمایشی، در دسته B قرار می‌گیرد. ویژگی این دسته از اختلالات شخصیت، هیجانی و تکانشی بودن آن‌هاست. اما بر اساس طبقه‌بندی دیگری که اتوکرنبرگ از سه سطح شخصیت ارائه کرده است، خودشیفتگی به دو صورت خودشیفتگی و خودشیفتگی وخیم، طبقه‌بندی…

تحلیل رویا

تاویل رویا: بررسی نظریه‌های مطرح‌شده برای فهم مشکلات روانشناختی از طریق رویا

همه ما در طول مدتی که خواب هستیم، رویاهایی می‌بینیم که گاهی اوقات ذهنمان را به خود، مشغول می‌کند. از طرفی شاید برای این رویاها معنای خاصی در نظر نگیریم و نسبت به آن‌ها بی اعتنا باشیم. اما آنچه در بعضی نظریات روانشناسی تحت عنوان تاویل رویا مطرح است، بر این عقیده است که رویاهای…

سازمان شخصیت نوروتیک

سازمان شخصیت نوروتیک یا سالم : یکی از سطوح در نظریه‌ی اتو کرنبرگ

اتو کرنبرگ، روانکاو معاصر، نظریات کلاین و روابط موضوعی را  با هم تلفیق کرد. مدل سازمان شخصیت کرنبرگ از مشهور‌ترین طبقه‌بندی‌های اختلالات شخصیت از دیدگاه روانکاوی است. در مدل ارائه شده توسط کرنبرگ، شخصیت از نظر سازماندهی به سه سطح تقسیم شده است. سازمان‌ها شامل سازمان شخصیت نوروتیک، مرزی و سایکوتیک می باشد. سازمان شخصیت نوروتیک،…

مکانیسم دفاعی فرونشانی

مکانیسم دفاعی فرونشانی یا جلوگیری : راه حلی سازگارانه برای فراموشی آگاهانه

در حوزه بررسی شخصیت، مکانیسم دفاعی فرونشانی به عنوان یکی از انواع مکانیسم‌های دفاعی شناخته می‌شود که در دسته‌ی دفاع‌های پخته از طبقه‌بندی وایلانت قرار گرفته است. فرونشانی برخلاف سرکوب که ناآگاهانه است، راهی است که فرد به صورت آگاهانه به کار می‌برد تا افکار، تکانه‌ها و هیجاناتی که ابرازشان در آن زمان و موقعیت…

لغزش کلامی

لغزش کلامی : راهی برای ابراز تعارضات سرکوب شده در ناهشیار

زیگموند فروید در نظریه شخصیت خود، ناهشیار ما را بخش اصلی در تعیین رفتارهایمان می‌دانست. اما او می‌گفت که تمایلات یا تعارضات ناهشیار ما به صورت‌های دیگری آشکار می‌شوند. لغزش کلامی یکی از راه‌هایی است که می‌تواند خبر از اتفاقاتی نهفته در ناهشیارمان بدهد. اما این لغزش کلامی چیست و چطور می‌توان بر اساس آن،…

سازمان شخصیت مرزی

سازمان شخصیت مرزی: دومین سطح مطرح‌شده توسط اتو کرنبرگ

اتوکرنبرگ یکی از روانکاوان معاصر است که شخصیت را براساس یک مدل سه سطحی مطرح کرده است. اولین سطح، سازمان شخصیت نوروتیک یا سالم (با واقعیت سنجی سالم و درک کامل از خود و دیگران) و سومین سطح، سازمان شخصیت سایکوتیک (با واقعیت‌سنجی مختل و درک مختل از خود و دیگران) قرار دارد. اما در…

هیستریک

هیستریک : شخصیتی در سطح نوروتیک یا سالم

اتو کرنبرگ در نظریه‌ی شخصیت خود، از اصطلاح سازمان شخصیت استفاده کرد. براساس نظریه‌ی کرنبرگ، سازمان شخصیت به معنای مسیر‌هایی است که به واسطه‌‌ی آن، افراد خود و دیگران را درک می‌کنند، اهداف و رفتار‌هایی که از درونشان نشأت می‌گیرد را دنبال می‌کنند و در برابر احساسات ناخوشایند از خود دفاع می‌کنند. سازمان شخصیت می‌تواند…

مکانیسم دفاعی بازگشت

مکانیسم دفاعی بازگشت : برگشتن به دوره‌های رشدی پایین‌تر برای تحمل اضطراب

مکانیسم دفاعی بازگشت یا واپس‌روی (regression) یکی از مکانیسم‌های دفاعی است که در طبقه نابالغ دفاع‌های وایلانت قرار گرفته است. واپس‌روی وقتی اتفاق می‌افتد که فرد نمی‌تواند راه مناسبی برای روبرو شدن با تعارض‌های فعلی‌اش پیدا کند. درنتیجه به مراحل رشدی قبلی برمی‌گردد که در آن، به شیوه‌ای موفقیت‌آمیز با تعارض‌ها مقابله کرده بوده است.…

برون‌ریزی

برون‌ریزی راهی ناسازگارانه برای ابراز هیجانات سرکوب‌شده

برون‌ریزی یا کنش‌نمایی یکی از مکانیسم‌های دفاعی است که در سطح نابالغ از دفاع‌های دسته‌بندی شده وایلانت قرار دارد. برون‌ریزی به معنی ابراز تمایلاتی است که سوپرایگوی ما، بخش مربوط به اصول اخلاقی، آن‌ها را منع می‌کند اما همچنان نهاد، بخش مربوط به تمایلات و غرایز، در پی دست یافتن به آن‌هاست. بنابراین ما برای…