هیجان خواهی ویژگی افرادی است که به دنبال تجربه و هیجانهای جدید و تازه هستند و برای ارضای این نیاز خود به محرک های بیرونی نیازمندند. برای این افراد محرک های ناشناخته، جدید، غیر قابل پیش بینی و حتی گاهی خطرناک جذابیت زیادی دارد. این ویژگی روی تمام جنبه های زندگی تأثیر خواهد گذاشت؛ از انتخاب فعالیت ها و نوع موسیقی و غذا گرفته تا روش ارتباط با دیگران و انتخاب افرادی که با آنها در تعامل هستیم. هیجان خواهی یکی از شش زیر مقیاس برونگرایی در آزمون شخصیت نئو است. در ادامه ابتدا تعریف این ویژگی خواهیم پرداخت.
توصیف خرده مقیاس هیجان خواهی در آزمون نئو
هیجان خواهی را می توان ویژگی شخصیتی دانست که با جستجوی محرک های جدید، متنوع و پیچیده تعریف می شود که از دهه ۱۹۶۰ تا کنون مورد توجه پژوهش های حوزه روانشناسی بوده است. رفتارهایی مانند انجام ورزش های سخت و پرخطر مانند سخره نوردی، سفرهای ماجراجوی مداوم، تجربه غذاها و موسیقی های مختلف و به چالش کشیدن دیدگاه های موجود همه مثال هایی از افردی با ویژگی هیجان خواهی هستند. گاهی چنین افرادی تکانشی عمل کرده و دست به رفتارهایی خطرناک می زنند. این رفتارهای پرخطر می تواند شامل خطرهای فیزیکی (موج سواری)، اجتماعی (پوشش های نامتعارف)، اقتصادی(قمار کردن) یا قانونی (خرابکاری) شود. از آنجایی که چنین افرادی به سرعت بی حوصله و خسته می شوند، از موقعیت و فعالیت های تکرای و قابل پیش بینی اجتناب می کنند.
تحقیقات علمی
ماروین زاکرمن اولین کسی بود که روی هیجان خواهی مطالعه کرد و به نتایج جالبی رسید. اوعنوان کرد که این ویژگی شخصیتی اساسی تکاملی و بیولوژی نیز دارد. طی آزمایشی که وی انجام داد دریافت که تفاوت های فردی در، سطح بهینه هیجان که در سیستم عصبی افراد تعبیه شده باعث تفاوت افراد در سطح هیجان خواهی آنها می شود. آنهایی که هیجانهای زیادی را طلب می کنند افرادی هستند که فعال سازی سیستم عصبی مربوط به هیجان خواهیشان در سطح پایینی است، بنابراین برای برانگیختگی به محرکهای بیرونی و تجربه های متنوع زیادی نیاز دارند. در واقع افراد هیجان خواه نسبت به تجارب و انتخاب محرک ها بسیار حساسند و آنهایی را بر میگزینند که آنها را ارضا کند. زاکرمن با اشاره به اساس تکاملی این ویژگی عنوان کرد که در طول تکامل حد معینی از رفتارهای پرخطر برای افزایش احتمال بقا وتولید مثل موفق لازم بوده است.
مطالعه ی دو قلوهای یک تخمکی (یکسان) و دو تخمکی (غیر یکسان) نشان داد که هیجان خواهی یکی از ویژگی های شخصیتی است که ژن در آن دخیل بوده و به ارث می رسد. همچنین این ویژگی تا بزرگسالی در افراد به اوج می رسد و پس از آن با افزایش سن رو به کاهش می رود. در انتها باید خاطر نشان کرد که ویژگی های ذکر شده بدین معنی نیست که افراد تمام خصایص ذکر شده را دارند.