کارشناس ارشد روانشناسی بالینی دانشگاه شیراز
اگر بگوییم بین نظریه پردازان شخصیت قرن بیستم، هیچ کس نتوانست به اندازه لکان بر روند فکری بعدی علوم انسانی تأثیر بگذارد، بی راه نگفتهایم. وقتی حرف ازروند فکری میشود منظور دانش، اندیشه و ایدههای بعدیست که در علوم انسانی شکل گرفت. لکان با مقاله ” بازگشت به فروید” عمیقا وجهه سازمانی روانکاوی را در…
ژاک لکان یکی از شخصیتهای برجسته در روانکاوی است. گاهی او را “فروید فرانسوی” مینامند. اهمیت یافتههای فروید درباره ناهشیار را میتوان در نظریه لکان دید. درتئوری وی، اهمیت مفاهیم فروید در مورد شخصیت، نه تنها در بخش تئوری بلکه در حوزه تجزیه و تحلیل و همچنین در ارتباط با دیگر رشتهها نیز مورد تأکید…
اگر بخواهیم زمان دقیق سربرآوردن روانشناسی شخصیت رابگوییم، دهه ۱۹۳۰ میلادی است. ولی ریشههای تاریخچه شخصیت به زمانهای قبلتری برمیگردد. از فیسلوفان یونان باستان گرفته، تا متفکران آلمانی، از بررسی مایعات بدن، تا مشاهدهی رابطهی نیازها و انگیزهها با شخصیت، سیری است که تاریخچه شخصیت در خود دیده است. پیشینیان تاریخچه شخصیت تاریخچه روانشناسی شخصیت…
نظریه الیس ، براساس رویکردی تعاملی است و در نظریه شخصیت و درمان تعامل بین شناخت، رفتار و هیجان را در نظر میگیرد. براساس نظریه الیس ، رویدادهای زندگی، پیرامون افراد رخ میدهند. افراد، براساس این رویدادها، نوعی باور و عقیده، نسبت به رویداد برانگیزاننده در خود، پردازش میکنند. آلبرت الیس با فروید موافق بود…
هاینتس هارتمن را میتوان یکی از پایهگذاران روانشناسی خود (ego) دانست. این نظریه پرداز شخصیت، ایدههای خود را بر پایه نظریه شخصیت فروید بنا نهاد و آن را گسترش داد. دوران کودکی و نوجوانی هاینتس هاتمن در ۴ نوامبر ۱۸۹۴ در وین به دنیا آمد. خانواده هارتمن افرادی تحصیل کرده و سرشناس بودند. یکی از…
شرطی سازی کلاسیک (classical conditioning)، یادگیری از طریق تداعی محرکی خنثی با محرکی معنادار و توانایی فراخوانی پاسخ مشابه است. یک روز بهاری را در نظر بگیرید. مادری به همراه کودکش برای قدم زدن بیرون رفته است. کودک دستش را دراز میکند تا گلی را بچیند، اما زنبوری روی گل نشسته است و کودک را…
ادوراد ثرندایک را میتوان بهترین روانشناس آموزشی نه تنها در آمریکا بلکه در کل دنیا، دانست. نظریه ثرندایک علاوه بر حوزه روانشناسی یادگیری و ژنتیک، روانشناسی اجتماعی را نیز شامل میشود. نظریه یادگیری ثرندایک عنوان میکند که در سیستم عصبی بین محرک و پاسخ، ارتباط بوجود میآید. او این ارتباط شکل گرفته را با نماد…
در نظریه اریک برن ، شخصیت فرد به صورت سه حالت جداگانهی خود (ego) سازمان یافته است. این سازمان یافتگی شخصیت به سه صورت والد، بالغ، کودک در نظر گرفته میشود. سه بعد والد، بالغ و کودک براساس مفهومی نظری دیده نمی شوند، بلکه مدام در واقعیت قابل مشاهده هستند. حالت کودک براساس نظریه اریک…
ادوارد ثرندایک روانشناس معروف آمریکایی بود. او در ۳۱ اگوست ۱۸۷۴ در ماساچوست به دنیا آمد. او نیز مانند دیگر رفتارگرایان بر این باور بود که توجه به فرایندهای درونی شخصیت لازم نیست. کارهای او روی رفتار حیوانات و فرایند یادگیری منجر به ایجاد نظریه پیوندگرایی شد. در نظریه پیوندگرایی او عنوان کرد که پاسخ…
فرافکنی یک مکانیزم دفاعی روانشناختی است که با نسبت دادن ویژگیهای غیر قابل پذیرش فرد به دیگری، تعریف میشود. این مفهوم برای اولین بار در دهه ۱۸۹۰، توسط زیگموند فروید معرفی شد. مانند دیگر مکانیزمهای دفاعی، فرافکنی نیز توسط ایگو استفاده میشود. فرد به طور ناهشیار،احساسات یا تکانههای دشوار و غیرقابل قبول خود را به…
نظریه شخصیت هری استک سالیوان با فاصله گرفتن از مفاهیم فرویدی و با تأکید بر اهمیت روابط میان فردی شکل گرفت. تحقیقات سالیوان در این حوزه منجر به شکلگیری رشتهای در روانشناسی به نام، روانکاوی میانفردی شد. به عقیده سالیوان روشی که افراد با یکدیگر تعامل میکنند، میتواند در ایجاد شخصیتی بهنجار مؤثر واقع شود؛…
دونالد وینیکات یکی از روانکاوان و روانپزشکان برجستهی زمان خود بود. امروزه هسته مرکزی نظریه وینیکات را تمرکز به روابط اولیه مادر-کودک میدانند. ملانی کلاین یکی از روانکاوان هم دوره او بود که میتوان گفت وینیکات بسیار تحت تأثیر نظریه کلاین قرار گرفته است. کارهای وینیکات را میتوان به سه دوره تقسیم کرد که هر…