نظریه اریک برن

نظریه اریک برن : مروری بر نظریه تحلیل رفتار متقابل

در نظریه اریک برن ، شخصیت فرد به صورت سه حالت جدا­گانه‌ی خود (ego) سازمان یافته است. این سازمان یافتگی شخصیت به سه صورت والد، بالغ،‌ کودک در نظر گرفته می‌شود. سه بعد والد،‌ بالغ و کودک براساس مفهومی نظری دیده نمی شوند، بلکه مدام در واقعیت قابل مشاهده هستند. حالت کودک براساس نظریه اریک…

پنجره جوهری

پنجره جوهری ، نظریه ای برای خودشناسی و آشنایی با شخصیتمان

پنجره ی جوهری نظریه ای مشهور در حیطه خودشناسی و شناخت شخصیت است؛ که در سال ۱۹۹۵ مطرح شد و عنوانش از ابتدای نام کوچک نظریه پردازانش، یعنی «جوزف لوفت» و «هری اینگهام» گرفته شده است. این نظریه در خودشناسی و اصلاح سبک ارتباطی بین فردی، بسیار موفق عمل کرده است؛ به همین دلیل در…

درون‌گرایی

درون‌گرایی : با ابعاد مختلف این صفت شخصیتی، آشنا شوید

درون‌گرایی یک ویژگی شخصیتی است که بیشتر با تأکید بر احساسات درونی فرد، شناخته می‌شود تا برانگیخته شدن در پاسخ به محرک‌های بیرونی. در نظریه‌های شخصیت مختلف و به طور ویژه در نظریه‌های صفت، اغلب بیان می‌شود که درون‌گرایی و برون‌گرایی، دو سر یک طیف هستند و افراد معمولا درجاتی از ویژگی‌های هردو تیپ شخصیتی…

واکنش وارونه

واکنش وارونه: شرح این مکانیزم دفاعی به همراه مثال

واکنش وارونه مکانیزمی است که در آن فرد احساسات، عواطف و تمایلاتی در سطح هشیار نشان می‌دهد که دقیقا عکس تکانه‌های ناهشیار تهدید کننده او است. این فرایند که می‌تواند گاهی گیج‌کننده باشد، احساسات و تمایلاتی در شخصیت فرد هستند، که ما آنان را از نظر اجتماعی، یا گاهی قانونی غیرقابل پذیرش می‌دانیم. در این…

مکانیزم دفاعی جابجایی

مکانیزم دفاعی جابجایی : ابراز احساسات ناخوشایند به سوژه‌ای امن‌تر

عموما زمانی که افراد احساسات منفی را تجربه می‌کنند، سعی می‌کنند به روشی با آن کنار بیایند. گاهی اوقات افراد از انجام این کار آگاه هستند؛ اما در بسیاری موارد بدون آگاهی صورت می گیرد. مکانیزم‌های دفاعی یکی از راه‌های کاهش اضطراب و ترمیم تعادل است. جابجایی یک مکانیزم ‌های دفاعی رایج است که طی…

تئوری دیوید باس

تئوری دیوید باس: آیا زنان و مردان در روابط خود، راهبردهای متفاوتی دارند؟

دیوید باس یکی از نظریه‌پردازان شخصیت است که براساس دیدگاه تکاملی از شخصیت، نظریه خود را درمورد روابط زن و مرد، مطرح کرده است. یکی از نظریه‌های شخصیت دیوید باس، معیارهای جفت‌یابی متفاوت زنان و مردان را شرح می‌دهد که در متن مجزایی، درمورد آن، بحث شده است. اما تئوری دیوید باس در طول زمان،…

فرافکنی

فرافکنی: نسبت دادن ویژگی‌های غیر‌قابل پذیرش در خود، به دیگری

فرافکنی یک مکانیزم دفاعی روانشناختی است که با نسبت دادن ویژگی‌های غیر قابل پذیرش فرد به دیگری، تعریف می‌شود. این مفهوم برای اولین بار در دهه ۱۸۹۰، توسط زیگموند فروید معرفی شد. مانند دیگر مکانیزم‌های دفاعی، فرافکنی نیز توسط ایگو استفاده می‌شود. فرد به طور ناهشیار،احساسات یا تکانه‌های دشوار و غیرقابل قبول خود را به…

نظریه خلق و خو

نظریه خلق و خو : سه عنصر شخصیتی تهییج پذیری، فعالیت و معاشرتی بودن

آرنولد باس و رابرت پلامین، در نظریه خلق و خو سه عامل را مشخص کردند که به اعتقاد آن‌ها، عناصر اصلی شخصیت هستند. این سه مورد عبارتند از: تهییج پذیری (Emotionality)، فعالیت (Activity) و معاشرتی بودن (Sociability). این دو محقق و نظریه‌پرداز شخصیت معتقد بودند که شخصیت هر فرد از مقادیر مختلفی از این سه…

نظریه دیوید باس

نظریه دیوید باس : آیا زنان و مردان، معیارهای متفاوتی برای انتخاب شریک خود دارند؟

دیوید باس، یکی از نظریه پردازان شخصیت در حوزه روانشناسی تکاملی است. درواقع نظریه او، به عنوان یکی از نظریه‌های شخصیت، براساس پژوهش‌های مختلفش درمورد روابط زن و مرد، صورت گرفته است. یکی از مفاهیم مهم در نظریه دیوید باس، معیارهای متفاوت برای انتخاب جفت است. این نظریه بیان می‌کند که بر اساس سیر تکاملی…

نظریه بوهلر

نظریه بوهلر :رویکرد انسانگرایی به روانشناسی رشد کودک و نوجوان

شارلوت بوهلر، از جمله نظریه‌پردازانی است که در زمینه رشد کودکان و نوجوان، صاحب نظر می‌باشد. نظریه بوهلر با رویکردی انسانگرایانه و وجودی به بررسی مراحل رشدی انسان پرداخته است. نظریه بوهلر در ارتباط با سایر رویکردها از آنجایی که بوهلر رویکردی انسانگرایانه-وجودی دارد؛ بنابراین به انسان به عنوان یک کل نگاه می‌کند و با…

دوپاره سازی

دوپاره سازی: ناتوانی در دیدن کل، اصرار بر تمرکز بر جزء

دوپاره سازی یک مکانیزم دفاعی بسیار رایج ایگو است. دوپاره سازی این‌گونه تعریف می‌شود که ما باورها، اعمال، افراد مورد علاقه یا موضوع مورد علاقه، یا افراد دیگر را به استناد ویژگی‌های خوب یا بد آنان،‌ به خوب و بد تقسیم کنیم. این تقسیم کردن به گونه‌ای است که دوقطب خوب و بد را در…

روانشناسی مثبت نگر

روانشناسی مثبت نگر: تمرکز بر توانایی‌ها و استعداد افراد

روانشناسی مثبت نگر در اواخر دهه ۱۹۹۰ به وسیله سلیگمن شکل گرفت. او که با مفهوم درماندگی آموخته شده، فرد مشهوری شده بود، احساس کرد هنوز می‌تواند به جامعه روانشناسی خدمت کند. روانشناسی مثبت نگر به خوشبختی، برتری و عملکرد بهینه انسان می‌پردازد. سلیگمن از رویکردهای دیگر شخصیت، به خاطر تمرکز بر روی اشکالات و…